Zaparcia - znasz ten problem?
Wg badań co 4 Polak cierpi na zaparcia. Jest to poważny problem, który powoli staje się chorobą cywilizacyjną. Spożywamy coraz więcej przetworzonego jedzenia, ubogiego w błonnik, jesteśmy narażeni na stres oraz na siedzący tryb życia.
Jak rozpoznać, że mamy problem?
Zaparcia to utrudnione lub zbyt rzadkie oddawanie stolca, odczucie niepełnego wypróżnienia lub nawet twardy stolec.
Prawidłowy pasaż jelitowy zdrowego człowieka, od przyjecia pokarmu do momentu defekacji, trwa średnio u kobiet 36 godzin, a u mężczyzn 24 godziny. Mało kto zwraca też uwagę na fakt, że prawidłowe oddawanie stolca trwa zaledwie 11-20 sekund!
Złym nawykiem jest więc „wysiadywanie” na toalecie godzinami lub siłowe oddawanie stolca.
Przyczyny zaparć:
- Niewłaściwa dieta uboga w błonnik.
- Brak ruchu i siedzący tryb życia.
- Długotrwałe trwanie w jednej pozycji - siedzenie lub stanie - powodujące przeciążenia mięśni dna miednicy.
- Ograniczenie spożycia płynów.
- Przetrzymywanie stolca- prowadzi do nieprawidłowego działnia odruchu nerwowego sterującego defekacją, co w konsekwencji może powodować rozciągania ścian odbytnicy, osłabienia jej kurczliwości, niepełnego opróżniania. W konsekwencji ten nawyk powoduje skłonności do stanów zapalnych, uchyłkow czy innych powiklań.
- Zaburzenia hormonalne – spowodowane np. ciażą, wysokim progesteronem, niedoczynnością tarczycy, zmianami w okresie dojrzewania.
- Stres – powodujacy wzmorzone napięcie mięśni dna miednicy oraz zaciskanie odbytnicy. Destabilizacja organizmu spowodowana stresem objawia sie często w formie biegunki lub zaparć.
- Nieprawidłowa pozycja w czasie oddawania stolca.
- Zaburzenia koordynacji mięśni dna miednicy w fazie defekacji.
- Wady rozwojowe w budowie anatomicznej jelit i ich unerwienia (m.in mega kolon czy uchyłki jelita).
- Metaboliczne np. cukrzyca.
- Neurologiczne np. choroba Parkinsona, stwardnienie rozsiane, skrerodermia czy inne choroby tkanki łacznej.
- Zbyt długie zażywanie środkow przeczyszczajacych – które rozleniwiają jelita, osłabiają odruch parcia, oraz deregulują mechanizmy koordynacji miesniowo-nerwowej.
- Zażywane na stałe leki np. antydepresanty.
Przewlekłe zaparcia mogą spowodować:
- Hemoroidy - zbyt długie przesiadywanie na toalecie, przewlekłe parcie
- Wypadanie odbytnicy
- Tworzenie się kamieni jelitowych
- Zwiększaja ryzyko wystąpienia zapalenia uchyłków jelita i powstania megakolon
- Prowadza do uszkodzeń zwieracza odbytu wewnętrznego
Postępowanie przy zaparciach-pierwsza pomoc:
- Dieta bogata w błonnik połączona z odpowiednią ilością płynów (nasiona babki lancetowatej)
- Prawidlowa pozycja przy defekacji
- Aktywność fizyczna – dostosowana do możliwości - ruch, spacery, ćwiczenia
- Lewatywa
Dobre nawyki defekacji:
- 3-5 razy próba przesuwania stolca bez parcia. Po 20 min od posiłku jelita są pobudzane i powstaje odruch parcia na stolec.
- Nie należy przedłużać pobytu w toalecie. Jeśli próba oddania stolca sie nie udaje, należy wstać i za chwilę spróbować ponownie.
- Prosty masaż okrężnicy- masaż ręczny brzucha w kierunku wskazówek zegara
- Wspomaganie ręczne wypróżniania poprzez docisk i uniesienie kości guzicznej
przeczytaj jeszcze Zaparcia-zanim sięgniesz po leki